Đó là nhận định của Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Antony Blinken trong bài viết của ông đăng trên trang Medium nhân dịp Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tới thăm Mỹ và hai nước kỷ niệm 20 năm bình thường hóa quan hệ. Ông Blinken cũng đã có chuyến thăm và làm việc tại Việt Nam hồi tháng 5.
Theo ông Blinken, trong 2 thập niên qua, Việt Nam đã đưa hàng triệu người thoát khỏi đói nghèo thông qua các chính sách cải cách theo định hướng kinh tế thị trường và đạt được những tiến bộ cụ thể hướng tới một xã hội cởi mở hơn. Việt Nam đã hội nhập với cộng đồng quốc tế và đang đóng vai trò tích cực và xây dựng trên toàn cầu, trong khi người dân tự do quyết định về cuộc sống và công việc của họ. Hai nước đã hợp tác trong một loạt các lĩnh vực ưu tiên, từ an ninh hàng hải, cứu trợ thiên tai tới bảo vệ động vật hoang dã và giáo dục.
Trong năm nay, Việt Nam và Mỹ đã hợp tác mạnh mẽ về một trong những nỗ lực quan trọng và tham vọng nhất từ trước tới nay: Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP). Nếu được ký kết, thỏa thuận thương mại - với sự tham gia của 12 quốc gia - sẽ thiết lập các tiêu chuẩn cao về lao động, sở hữu trí tuệ và môi trường. Thỏa thuận cũng mở ra các thị trường mới tiềm năng, thúc đẩy đầu tư, khuyến khích sáng tạo và hỗ trợ công ăn việc làm thu nhập cao. TPP sẽ tạo ra sân chơi công bằng cho các doanh nghiệp nhà nước và các công ty tư nhân. Thỏa thuận cũng có các quy định thực chất, mạnh mẽ nhằm đề cao quyền lợi của người lao động, ngăn chặn lao động cưỡng bức, bảo vệ các vùng rừng và vùng biển.


Nhưng Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ cho rằng TPP không chỉ mang lại các lợi ích kinh tế. Đó là một cơ hội chiến lược cho toàn khu vực - một cơ hội chưa từng có để thúc đẩy các giá trị và thực tiễn, khai thác tiềm năng của hai nước và cải thiện cuộc sống của người dân.
"Khi Việt Nam mở cửa thị trường và củng cố các quyền cơ bản, mối quan hệ giữa hai nước sẽ tiếp tục phát triển vì lợi ích của người dân cả hai nước", ông Blinken viết.
 
Khi tới thăm thành phố Hồ Chí Minh hồi tháng 5, Thứ trưởng Blinken cho biết ông đã nhìn thấy tương lai đó.
"Tại thành phố Hồ Chí Minh, tôi đã gặp một nhóm sinh viên đang dựng video về giải pháp sáng tạo cho các vấn đề môi trường trong cộng đồng. Các đoạn video có chất lượng tốt và rất hiệu quả. Tôi đã hỏi các sinh viên rằng điều gì đã khiến họ thích thú với việc dựng video và tôi đã rất bất ngờ khi biết rằng họ đều không được đào tạo bài bản mà chỉ học cách thức làm video tại Trung tâm Mỹ", nhà ngoại giao Mỹ cho hay.
Theo ông Blinken, sự ham hiểu biết và tài năng của họ cho thấy được phản chiếu trong thế hệ trẻ Việt Nam. Giờ đây, 78% người Việt Nam có cái nhìn tích cực về nước Mỹ, trong khi tỷ lệ này tăng lên 88% ở độ tuổi dưới 30. Vào năm 1995, chỉ có 794 sinh viên Việt Nam theo học tại các trường đại học của Mỹ. Nhưng cho tới năm ngoái, số lượng sinh viên Việt Nam du học tại Mỹ đã lên tới gần 17.000, nhiều hơn số lượng sinh viên đến từ Anh, Đức, Pháp hay Brazil. Ngày nay, 22 triệu người Việt Nam sử dụng Facebook và 35 triệu người dùng internet, nơi họ tự do bày tỏ và bảo vệ quan điểm.
"Trong thế kỷ 21, đó là cách thức chúng ta định nghĩa sự giàu có thực sự của một quốc gia. Không chỉ bằng các tài nguyên thiên nhiên, sức mạnh kinh tế hay sức mạnh quân sự, mà còn bằng khả năng của một quốc gia nhằm phát huy tối đa tiềm năng của người dân, thúc đẩy sự sáng tạo, đổi mới, tinh thần khởi nghiệp, tạo không gian để họ tranh luận, chỉ trích và thách thức nhận thức thông thường", ông Blinken viết.
Khi Việt Nam ngày càng mở cửa, điều đó sẽ mang lại lợi ích cho người dân. Sự thay đổi sẽ không diễn ra trong chốc lát, nhưng TPP sẽ là sự khích lệ to lớn và mạnh mẽ nhằm thúc đẩy cải cách và củng cố một xã hội tự do và cởi mở, giúp kết nối sâu rộng với nước Mỹ.
"20 năm sau khi Tổng thống Bill Clinton, Thượng nghị sĩ McCain và Thượng nghị sĩ Kerry (giờ đây là Ngoại trưởng Mỹ) mở ra sự khởi đầu lịch sử giữa hai nước, chúng ta giờ đây mới chỉ bắt đầu khai thác tiềm năng của mối quan hệ song phương. Khi nước Mỹ chào đón Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, chúng tôi muốn gửi một thông điệp mạnh mẽ với thế giới rằng: hai cựu thù có thể trở thành bạn, chung sống hòa bình. Giờ đây, chúng ta đang xây dựng quan hệ đối tác nhằm thúc đẩy sự ổn định và thịnh vượng của người dân hai nước nói riêng và thế giới nói chung", Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ nhấn mạnh.

Theo đặc phái viên TTXVN, sáng 7/7 theo giờ địa phương (tức tối 7/7 giờ Việt Nam), tại phòng Bầu dục ở Nhà Trắng đã diễn cuộc hội đàm giữa Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama (Ba-rắc Ô-ba-ma).
Cùng dự hội đàm, về phía Việt Nam có các đồng chí: Tòng Thị Phóng, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch Quốc hội; Lê Thanh Hải, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh; Trần Quốc Vượng, Bí thư Trung ương Đảng, Chánh Văn phòng Trung ương; Phạm Bình Minh, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao; Hoàng Bình Quân, Ủy viên Trung ương Đảng, Trưởng Ban Đối ngoại Trung ương; Vũ Huy Hoàng, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Công thương; Phạm Quang Vinh, Đại sứ Đặc mệnh toàn quyền nước CHXHCN Việt Nam tại Hoa Kỳ. 

Về phía Hoa Kỳ, cùng dự hội đàm có: Phó Tổng thống Joe Biden (Giô Bai-đơn); Cố vấn An ninh Quốc gia Susan Rice (Xu-dân Rai-xơ); Bộ trưởng Tài chính Jack Lew (Giắc Liu); Đại diện Thương mại Micheal Froman (Mai-cơn Phro-men); Đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam Ted Osius (Tét Ô-xi-ớt).

T ổng thống Obama nhiệt liệt hoan nghênh Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam thăm chính thức Hoa Kỳ. Tổng thống Obama nhấn mạnh Hoa Kỳ hết sức coi trọng quan hệ với Việt Nam và vai trò của Việt Nam ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương, bày tỏ mong muốn tăng cường hơn nữa quan hệ giữa Hoa Kỳ và Việt Nam trong thời gian tới vì lợi ích của hai nước và của khu vực.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng khẳng định, coi trọng phát triển quan hệ với Hoa Kỳ là chủ trương nhất quán, lâu dài của Việt Nam. Việc thực hiện tốt, đầy đủ và không ngừng làm sâu sắc, phong phú thêm quan hệ Đối tác toàn diện trên nguyên tắc tôn trọng độc lập, chủ quyền, thể chế chính trị và không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau là cơ sở để xây dựng lòng tin, tiến tới đưa quan hệ hai nước phát triển lên một tầm cao mới. 

Nhìn lại 20 năm qua, hai nhà lãnh đạo cùng bày tỏ vui mừng về sự phát triển tích cực, nhanh chóng trong quan hệ hữu nghị và hợp tác giữa hai nước trên tinh thần gác lại quá khứ, vượt qua khác biệt, phát huy tương đồng, hướng tới tương lai. Những kết quả đạt được cho thấy hướng đi đó là phù hợp với lợi ích của nhân dân hai nước, cho hòa bình, ổn định và phát triển thịnh vượng của khu vực và thế giới. Hai bên cùng cho rằng chuyến thăm chính thức Hoa Kỳ của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng là chuyến thăm có ý nghĩa lịch sử trong quan hệ giữa hai nước. 

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Tổng thống Obama cùng bày tỏ tin tưởng, lạc quan về triển vọng của quan hệ Việt Nam – Hoa Kỳ trong thời gian tới. Hai bên đã trao đổi và nhất trí về các định hướng lớn nhằm phát triển quan hệ song phương, làm sâu sắc và phong phú thêm quan hệ đối tác toàn diện trong thời gian tới, trong đó nhấn mạnh việc tăng cường trao đổi, tiếp xúc cấp cao, mở rộng các cơ chế tham vấn giữa hai nước về các vấn đề cùng quan tâm; đẩy mạnh hợp tác kinh tế - thương mại – đầu tư làm nền tảng và động lực cho quan hệ song phương; tiếp tục đẩy mạnh hợp tác khoa học, giáo dục, y tế và môi trường; thúc đẩy hợp tác về quốc phòng, an ninh, trong đó có việc triển khai có hiệu quả Tầm nhìn chung về quan hệ quốc phòng; tăng cường giao lưu nhân dân, hợp tác nhân đạo và khắc phục hậu quả chiến tranh; tiếp tục hợp tác sâu rộng, thực chất hơn nữa trên các cơ chế và diễn đàn đa phương nhằm đóng góp tích cực cho hòa bình, an ninh, ổn định và phát triển bền vững trên thế giới, trong đó có vấn đề chống khủng bố, an ninh mạng, đối phó với dịch bệnh và biến đổi khí hậu. 

Hai nhà lãnh đạo hoan nghênh những tiến triển tích cực đạt được trong đàm phán Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), nhấn mạnh tầm quan trọng của TPP đối với sự phát triển của khu vực cũng như những đóng góp to lớn của TPP vào tăng trưởng và ổn định toàn cầu; cho rằng TPP với tiêu chuẩn cao cần tính tới trình độ phát triển của các thành viên, cần tôn trọng những khác biệt về chính trị, văn hóa của các nước tham gia, từ đó tạo xung lực mới, quan trọng cho việc thúc đẩy hợp tác giữa Hoa Kỳ với khu vực châu Á – Thái Bình Dương. 

Hai nhà lãnh đạo đã trao đổi thắng thắn, cởi mở về vấn đề nhân quyền. Tổng thống Obama bày tỏ mong muốn hai bên tiếp tục đối thoại và tăng cường hợp tác trên lĩnh vực này. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh việc bảo đảm đầy đủ các quyền con người một cách tổng thể luôn là mục tiêu và ưu tiên hàng đầu của Việt Nam, khẳng định Việt Nam sẵn sàng tiếp tục đối thoại với phía Hoa Kỳ trên lĩnh vực này với tinh thần cởi mở và xây dựng.

Hai bên đã trao đổi về một số vấn đề khu vực, quốc tế cùng quan tâm. Hai nhà lãnh đạo nhất trí rằng duy trì hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn và tự do hàng hải và hàng không trên Biển Đông là lợi ích và trách nhiệm chung của cộng đồng khu vực và quốc tế, ủng hộ nguyên tắc giải quyết tranh chấp thông qua các biện pháp hòa bình trên cơ sở tôn trọng luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982, thực hiện nghiêm túc và đầy đủ Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), sớm hình thành Bộ quy tắc ứng xử của các bên ở Biển Đông (COC), không sử dụng vũ lực và đe dọa sử dụng vũ lực, không có hành động làm phức tạp tình hình ở Biển Đông. 

Về quan hệ Hoa Kỳ - ASEAN, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cho biết Việt Nam ủng hộ nâng cấp quan hệ Hoa Kỳ - ASEAN lên Đối tác chiến lược và sẽ phối hợp với Hoa Kỳ và các nước liên quan khác nhằm phát huy vai trò trung tâm của ASEAN, bảo đảm hiệu quả của các diễn đàn ARF, ADMM+, APEC và Hội nghị Cấp cao Đông Á (EAS) trong việc duy trì hòa bình, an ninh cũng như trong các dàn xếp về kinh tế, chính trị ở khu vực; mong muốn Hoa Kỳ tiếp tục ủng hộ và phối hợp tốt với Việt Nam để tổ chức thành công Hội nghị cấp cao APEC năm 2017 tại Việt Nam. 

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã trân trọng mời Tổng thống Obama sớm thăm Việt Nam. Tổng thống Obama cảm ơn Tổng Bí thư và vui vẻ nhận lời.

Cuộc hội đàm đã diễn ra trong không khí hữu nghị, thẳng thắn, thực chất và cởi mở. Sau cuộc hội đàm, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Tổng thống Obama đã có cuộc gặp gỡ báo chí. Hai bên đã ra Tuyên bố chung về Tầm nhìn quan hệ Việt Nam – Hoa Kỳ. Phát biểu tại cuộc họp báo, Tổng thống Barack Obama vui mừng chào đón Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng sang thăm chính thức Hoa Kỳ đúng dịp kỷ niệm 20 năm bình thường hóa quan hệ hai nước. Trong thế kỷ 20, lịch sử hai nước có những trang đau đớn, triết lý chính trị, hệ thống chính trị hai nước có những khác biệt, nhưng các nhà lãnh đạo Hoa Kỳ và Việt Nam đã cùng hợp tác dựa trên nền tảng vì lợi ích và hạnh phúc của người dân và đã đạt được những kết quả tốt đẹp trên nhiều lĩnh vực. Tại cuộc hội đàm, hai nhà lãnh đạo cùng thảo luận nhằm làm sâu sắc hơn những quan hệ trong khuôn khổ đối tác toàn diện. Hai nhà lãnh đạo đã thảo luận về TPP nhằm nâng cao chuẩn về lao động, môi trường, mang lại thịnh vượng, tăng việc làm cho người dân; thảo luận về việc giải quyết xung đột bằng con đường hòa bình, trên cơ sở luật pháp quốc tế, bảo đảm thông thương trong khu vực và sự thịnh vượng của các quốc gia; về tăng cường trao đổi giữa nhân dân hai nước và những vấn đề quan trọng toàn cầu khác. Về một số vấn đề còn khác biệt giữa hai bên, Tổng thống Obama tin tưởng sẽ được giải quyết thông qua những nỗ lực ngoại giao, không chỉ trong khuôn khổ song phương mà cả đa phương, thông qua hợp tác ASEAN. 

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cho rằng: Cách đây 20 năm, không ai có thể hình dung tại phòng bầu dục của Nhà Trắng diễn ra cuộc gặp thú vị giữa Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam và Tổng thống Hoa Kỳ. Tại đây, hai nhà lãnh đạo đã có cuộc trao đổi thân mật, xây dựng, thẳng thắng, chân tình. Từ hai nước “cựu thù”, Việt Nam và Hoa Kỳ đã trở thành bạn, rồi đối tác toàn diện và trong tương lai mối quan hệ đó sẽ còn phát triển tốt hơn nữa, nhờ tầm nhìn chiến lược, sự nỗ lực của lãnh đạo hai nước và sự ủng hộ của nhân dân, vì quan hệ hai nước phù hợp với lợi ích của nhân dân và xu hướng phát triển hiện nay là hòa bình, hữu nghị, hợp tác, phát triển thịnh vượng. Trong lịch sử quan hệ hai nước có chương buồn, nhưng với tinh thần gác lại quá khứ, vượt qua khác biệt, phát huy tương đồng, hướng tới tương lai, hai nước đã xây dựng được quan hệ đối tác toàn diện như hôm nay. Tổng Bí thư nhấn mạnh: Quá khứ không thể thay đổi nhưng tương lai thuộc về trách nhiệm của chúng ta. Tại cuộc hội đàm, hai bên đã trao đổi sâu rộng, hướng tới quan hệ tốt đẹp hơn trong tương lai, phát triển toàn diện trên các lĩnh vực, cả phương diện song phương và đa phương, trên cơ sở tôn trọng lẫn nhau và phù hợp với luật pháp quốc tế.